Zanim pojedziemy na wycieczkę za granicę, konieczna jest wizyta w kantorze. Nie jest tajemnicą, że różne kraje świata mają różne waluty. W naszym kraju środkiem płatniczym są Złote Polskie. Drukowane są one w Polskiej Wytwórni Papierów wartościowych. Zatem żadna dobra drukarnia nie może liczyć na zlecenie wykonania banknotów. Można powiedzieć, że ich druk przyporządkowany jest tylko do jednej wytwórni.
Kiedy pojawił się złoty?
Po raz pierwszy złoty jako moneta pojawił się w 1663 roku. Wcześniej nazywano tak dukaty zagraniczne z obiegiem w Polsce. Przez długi czas pozostawał om jednostką wyłącznie obrachunkową, a obiegowe monety obejmowały nominały takie jak, np. półgrosz (pół grosza), półtorak (jeden i pół grosza), trojak (trzy grosze) czy ort (osiemnaście groszy). Nie istniał wtedy druk cyfrowy, więc głównym środkiem płatniczym były właśnie monety. W takiej formie bito je do 1841 roku.
Kolejna reforma pieniężna – nowy złoty
W wyniku reformy pieniężnej z 29 kwietnia 1924 roku do obiegu został wprowadzony nowy złoty, zastępując zdewaluowaną markę polską (walutę Królestwa Polskiego). Nową walutę oparto na parytecie złota (wartość jednego złotego ustalono na około o,29 gram czystego złota). Złoty z tego okresu był więc wart około piętnastu obecnych złotych (dane z 2009 roku), a siłę nabywczą miał niczym siedem obecnych złotych. Proponowane nazwy waluty cieszące się dużą popularnością to m. in. lech, pol i właśnie złoty. Ostatecznie, odwołując się do historii, wybrano nazwę złoty. W tamtych czasach drukowano już banknoty. Nie istniała jednak ani drukarnia internetowa (co wiąże się z nie posiadaniem Internetu w tamtym okresie), ani ogólnodostępna drukarnia stacjonarna (rozumiana współcześnie).
Banknoty w Polsce podczas i po II wojnie światowej
Po wybuchu II wojny światowej na terenie Generalnego Gubernatorstwa, Niemcy wprowadzili nowy pieniądz o tej samej nazwie – złoty. Przedwojenne banknoty ostemplowano i w 1940 roku wymieniano na okupacyjne. Od nazwiska prezesa banku (Feliksa Młynarskiego) nazywano je młynarkami. Na terenach przyłączonych do Rzeszy w obiegu znalazła się Reichsmarka, natomiast na tych zajętych przez ZSRR występował rubel. 30 października 1950 roku wprowadzono do obiegu nowe pieniądze, przedstawiające ludzi pracy, natomiast w 1975 roku zamieniono ich na wielkich Polaków. Hiperinflacja na przełomie lat 80. i 90. XX wieku doprowadziła do rozpoczęcia drukowania w taniej drukarni banknotów o nominałach 10 000 zło, 20 000 zł, 50 000 zł, 100 000 zł, 200 000 zło, 500 000 zł, 1 000 000 zł, a nawet 2 000 000 zł. Denominację złotego o cztery zera wprowadzono 1 stycznia 1995 roku. Polska waluta otrzymała wtedy nowy kod ISO 4217. Do 31 grudnia 1996 roku wymiana starych złotych na nowe mogła odbywać się we wszystkich placówkach i punktach płatniczych (bankach, punktach handlowych i usługowych) na terenie kraju, natomiast od 1 stycznia 1997 roku dokonywano jej wyłącznie w wyznaczonych bankach. Nowe banknoty z datą 5 stycznia 2012 roku i podpisami prezesa Narodowego Banku Polskiego oraz głównego skarbnika wprowadzono w 2014 roku. Pieniądze nie są drukowane stale – decyduje o tym Bank Centralny.
Obecne banknoty w naszym kraju
Aktualnie w obiegu mamy sześć banknotów. Widnieją na nich wizerunki największych królów Polskich (nie licząc banknotu dziesięciozłotowego, gdzie mamy nadrukowany portret księcia Mieszka I), takich jak: Bolesław I Chrobry (20 zł), Kazimierz III Wielki (50 zł), Władysław II Jagiełło (100 zł) i Zygmunt I Stary (200 zł). Portrety królów na banknotach widnieją w ozdobnych medalionach z informacją na temat nadrukowanego władcy. Z lewej strony, u góry można zauważyć napis „Narodowy Bank Polski”, pod nim wizerunek godła Rzeczypospolitej Polskiej – orła, datę wydrukowania banknotu, a niżej podpisy prezesa oraz głównego skarbnika. 10 lutego 2017 roku do obiegu został wprowadzony banknot o nominale 500 zł z wizerunkiem króla Jana III Sobieskiego. Wydrukowano 50 milionów sztuk tego banknotu, czyli dwa razy mniej, niż banknotów 20-złotowych, których ilość do tej pory była najmniejsza. Do druku cyfrowego banknotów wykorzystywana jest jedynie Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych. Właśnie tam powstają nasze pieniądze, które później emitowane są przez Bank Centralny.
Banknoty, którymi płacimy w strefie euro
Obecnie banknoty euro występują w siedmiu nominałach: 5 euro, 10, 20, 50, 100, 200 oraz 500. Są one prawnym środkiem płatniczym na terenie całej strefy euro. Banknoty te przedstawiają style architektoniczne siedmiu okresów w historii kultury europejskiej: 5 euro – kolor szary, styl: klasyczny, 10 – kolor czerwony, styl: romański, 20 – kolor niebieski, styl: gotyk, 50 – kolor pomarańczowy, styl: renesans, 100 – kolor zielony, styl: barok i rokoko, 200 – kolor brązowożółty, styl: architektura XIX wieku, 500 – kolor fioletowy, styl: nowoczesna architektura XX wieku. Euro oznacza się symbolem €. Są one emitowane przez Europejski Bank Centralny (na jego zlecenie drukuje je drukarnia cyfrowa wskazana przez Narodowy Bank Centralny w danym kraju – w Polsce byłaby to Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych).
Funty brytyjskie z wizerunkiem Elżbiety II
W chwili obecnej funty brytyjskie występują na banknotach w czterech nominałach: 5 funtów, 10, 20 i 50. Symbol funta to £. Na awersie banknotów można zobaczyć królową Elżbietę II. Postacie z rewersu natomiast zmieniają się: 5£ – Elizabeth Fry, 10 – Karol Darwin, 20 – Adam Smith i 50 – Matthew Boulton i James Watt. W 2016 roku jednej z państwowych drukarni banknotów został zlecony druk cyfrowy pięciu funtów polimerowych, które (jak pozostałe banknoty) zostały emitowane przez Bank of England.
Dolary amerykańskie wciąż drukowane
Banknoty amerykańskie, tak samo, jak euro występują w siedmiu nominałach. W tym przypadku są to: 1 dolar, gdzie na awersie widnieje George Washington, a na rewersie Wielka Pieczęć Stanów Zjednoczonych, 2 dolary, gdzie na awersie jest Thomas Jefferson, a na rewersie Deklaracja Niepodległości Johna Trumbulla, 5, gdzie na awersie występuje Abraham Lincoln, a na rewersie Mauzoleum Lincolna, 10, gdzie na awersie jest Alexander Hamilton, a na rewersie Departament Skarbu, 20, gdzie na awersie widnieje Andrew Jackson, a na rewersie Biały Dom, 50, na których awersie widać Ulyssesa Granta, a na rewersie Kapitol oraz 100 – awers: Benjamin Franklin, rewers: Independence Hall. Symbol dolara amerykańskiego to $. Według danych z 2009 roku dobra drukarnia zajmująca się produkcją banknotów w Waszyngtonie pracuje całą dobę, pięć dni w tygodniu, produkując codziennie 300 mln dolarów.
Pobawmy się w sklep – sztuczne banknoty
Jak wiadomo, dzieci lubią bawić się „w dorosłych ludzi”, którzy muszą opiekować się potomkami, pracować czy samodzielnie robić zakupy. Może warto pomyśleć o druku sztucznych banknotów dla maluchów? Zarówno drukarnia online, jak i ta stacjonarna może szybko wydrukować nam nawet kilkaset takich banknocików. Warto skorzystać z usług jakie oferuje tania drukarnia, aby przenieść banknociki z ekranu na papier. Dziecko z pewnością ucieszy się z wydrukowanych banknotów i potraktuje je jako nową zabawkę.
Pieniądz wszechobecny w życiu człowieka
Jak widać, w różnych częściach świata możemy spotkać się z różnymi banknotami. Zależy to od kultury danego miejsca, podejścia do władzy i wielu innych czynników. Kantory są obecnie bardzo popularnymi instytucjami. Wszystko przez globalizację, do której nieuchronnie zmierza nasz świat. Prawdziwymi banknotami płacimy w prawdziwych sklepach, natomiast tymi drukowanymi na nasze zlecenie w drukarniach online możemy zakupić coś w małych sklepikach zbudowanych z zabawek przez nasze dzieci. Wszędzie potrzebne są pieniądze.
