Papier otacza nas z każdej strony. Choć może się nam wydawać, że w XXI wieku jesteśmy na tyle scyfryzowani, że nie potrzebujemy już publikacji w tradycyjnej formie, produkcja papieru wcale się nie zmniejsza, a wręcz przeciwnie – ciągle rośnie. Rozejrzyj się wokół. Książki, gazety, ulotki, dokumenty i faktury…To wszystko zrobione jest z papieru! Używasz go codziennie, w różnych formach. Czy jednak zastanawiałeś się skąd pochodzi papier, na którym drukujesz i piszesz?
Papier = drewno
Jak zapewne wiesz, papier produkujemy z drewna. Oznacza to konieczność wyrębu drzew. Człowiek para się wycinką lasów na wszystkich kontynentach, jednak produkcja papieru nie jest tą gałęzią gospodarki, która zużywa najwięcej tego surowca. Nigel Sizer z Instututu Światowych Surowców (World Resources Institute) szacuje, że 80% spośród wyrąbywanych w lasach tropikalnych drzew kończy swoje życie ze względu na rozwój rolnictwa. Na terenach powstałych w wyniku wycinki lasów powstają pola uprawne i pastwiska. A jak to wygląda w przypadku produkowania papieru?
Produkcja papieru a wyrąb drewna
Biorąc pod uwagę globalną wycinkę drzew, liczy się, że każdego roku ścina się około 4 miliardów drzew rocznie. Ta liczba reprezentuje 35% wszystkich wycinanych na świecie drzew. Liczba ta może wyglądać astronomicznie, jednak warto wspomnieć, że większość drewna przeznaczonego na produkcję papieru i kartonu pochodzi z specjalnych upraw, charakteryzujących się szybkim wzrostem drzew. Drzewa pochodzące z tego rodzaju plantacji są gotowe do ścinki po 5-20 latach od zasadzenia. Jak zaznacza Sizer, są to dobrze zarządzane plantacje, które zostały utworzone na terenach, na których od wielu lat nie ma już lasów. Wycinka drzew z tego rodzaju upraw nie oznacza zagrożenia dla lasów naturalnych, a nawet je chroni!
Wycinka vs. recykling – jaka przyszłość czeka światowe lasy?
Równie ważnym co wycinka drzew sposobem pozyskiwania surowca do produkcji papieru jest odzyskiwanie surowców wtórnych. Organizacja ekologiczna WWF szacuje, że już w 2010 roku 53% włókien wykorzystywanych do produkcji papieru pochodziło z recyklingu. Specjaliści snują (realną!) wizję roku 2020, w którym aż 70% włókien papierniczych będzie pochodziło z surowców wtórnych. Taki wynik mógłby się przełożyć na 500 milionów ton papieru wyprodukowanych z pominięciem wycinki drzew i dziewiczego materiału drzewnego. Brzmi obiecująco, prawda?
Zwycięstwo półkuli północnej
Największymi producentami papieru są 4 kraje – Stany Zjednoczone Ameryki, Chiny, Japonia oraz Kanada. Oczywiście, produkcji papieru w tych krajach towarzyszy wycinka drzew poza ich granicami. Wiele drzew wycina się między innymi w Chile (Ameryka Południowa), w Ghanie (Afryka Zachodnia), w Kostaryce (Ameryka Środkowa) oraz w Gambii (Afryka Zachodnia). Czterej światowo potentaci produkują łącznie ponad połowę zużywanego przez nas papieru, czyli ponad 400 milionów ton papieru rocznie.
Które z poniższych firma znasz?
Produkcja papieru to oczywiście olbrzymi biznes. Jak większość rzeczy, człowiek produkuje papier dla zysku. Wśród głównych graczy na tym rynku można wymienić 10 firm, wśród których znajdziesz przede wszystkim przedsiębiorstwa pochodzące z Azji. Poniżej znajduje się lista największych producentów papieru i kartonu na świecie. W tabeli oznaczono także tysiące ton produkowanego papieru wyprodukowanego przez nich w skali roku.
| Nazwa firmy | Kraj | Tys. ton wyprodukowanego papieru | |
| 1. | International Paper | USA | 17,960 |
| 2. | Stora Enso | Finlandia | 13,177 |
| 3. | UPM-Kymmene | Finlandia | 11,120 |
| 4. | Nine Dragons | Chiny | 10,111 |
| 5. | Georgia-Pacific | Kanada | 9,354 |
| 6. | Nippon | Japonia | 9,054 |
| 7. | Asia Pulp and Paper | Indonezja | 9,006 |
| 8. | Oji | Japonia | 8,890 |
| 9. | AbitibiBowater | Kanada | 7,248 |
| 10. | Smurfit Kappa | Irlandia | 7,152 |
Drzewa, drewno i papier w kraju nad Wisłą
A jak produkcja papieru i wyręb drewna mają się w Polsce? Jak możemy przeczytać w publikacji Lasów Państwowych zatytułowanej Naturalnie, drewno!, w kraju nad Wisłą obserwujemy stały wzrost zużycia drewna, ale także wzrost zasobności drzewostanów. W roku 2015 liczba ta przekroczyła 250 m³/ha, kiedy to w roku 1991 wynosiła 190 m³/ha. Lasy Państwowe pokrywają zapotrzebowanie krajowego przemysłu i mieszkańców aż w 90%, co oznacza, że w roku 2015 pozyskano aż 38,5 miliona m³ drewna. Produkcja drewna generuje około 2% polskiego PKB, a około 85% drewnianego surowca pochodzącego z Lasów Państwowych przeznaczane jest do sprzedaży dla podmiotów gospodarczych z branży drzewnej, papierniczej oraz meblarskiej.
Czy wiesz, że…
- 34% powierzchni Polski zajmują lasy?
- unikalnej jakości drewno jest sprzedawane na specjalnych aukcjach, które przypominają klasyczne aukcje dzieł sztuki?
- nasze lasy dają pracę ponad 375 tysiącom Polaków?
- statystyczny Polak zużywa rocznie ok. 100 kilogramów papieru?
- segregacja odpadów w Twoim domu jest jednym z kluczowych elementów dla lepszego zarządzania gospodarką drzewną w kraju i na świecie?
- segregując śmieci masz realny wpływ na kondycję środowiska naturalnego?
Segreguj śmieci i zmieniaj świat!
Niewielu spośród nas pracuje w branży leśnej, papierniczej i meblarskiej, jednak segregując odpady pomagamy w zmianie sposobu zarządzania zasobami leśnymi. Rachunek jest prosty – im więcej posegregowanych odpadów w Twoim koszu, tym więcej papieru pochodzącego z recyklingu, a mniej ściętych drzew! Możesz zmieniać świat, robiąc naprawdę proste rzeczy. Jeżeli jeszcze nie segregujesz odpadów, zacznij to robić już dziś! Dowiedz się, jaki system segregacji jest wykorzystywany w Twoim mieście lub gminie i kieruj się prostymi wskazówkami, które znajdziesz na stronach internetowych Miejskich Przedsiębiorstw Oczyszczania lub na śmietnikach w Twojej okolicy. Razem zadbajmy o to, aby nam wszystkim żyło się lepiej!
